Erfgoeddrager: Barhim

‘Hoe kun je zoiets doen?’

Ria Schifflers heette Barhim, Amira Nadja en Sabuwan van basisschool Zeven Zeeën hartelijk welkom in haar flat in Amsterdam-Noord. Onder de tafel zat haar konijn dat tijdens het interview rond de kinderen scharrelde en leek mee te luisteren naar de verhalen. Op tafel lag een dik boek waarin alle namen van de Joodse slachtoffers stonden. Daar werd iedereen een beetje stil van.

Hoe was de bevrijding?
‘Op 6 mei 1945 kwamen hier twee vrachtwagens en een aantal jeeps aanrijden met Canadezen die vanaf de pont de Van der Pekstraat doorreden. Bij het Mosplein kwamen de eerste bevrijders langs en iedereen juichen natuurlijk. We zagen weer de Nederlandse vlag, die al die tijd door velen verborgen was gehouden. De Canadezen trokken kinderen op de wagens en gaven snoep. Ik mocht ook bovenop zo’n jeep zitten want ik was een jaar of 8 of 9. Ik kreeg kauwgom en chocola. Zoiets had ik nog nooit eerder gezien!’

Wat blijft u het meeste bij van de oorlog?
‘Ik had een Joods vriendje dat David heette. Ik noemde hem Dapie. Hij is weggehaald en naar een vernietigingskamp gebracht. Daar is hij vermoord, net als zijn vader, zijn moeder en zijn oma. Zijn opa was al dood. Dapi was mijn vriendje. Nog steeds kan ik daar emotioneel van worden, dat mensen zo kunnen zijn… Dat ze kleine kinderen kunnen doodmaken alleen om hun afkomst. Hoe kun je zoiets doen?’

Na de oorlog werkte u in de Hollandia Kattenburg-fabriek in Noord, hoe was dat?
‘Misschien weten jullie dat daar een razzia heeft plaatsgevonden… Op 11 november 1942 hebben de Duitsers er honderden Joodse werknemers weggehaald, tegen de afspraken in. In de hal was een gedenkruimte, waar de directeur elk jaar een herdenkingsdienst hield voor de mensen die niet meer zijn teruggekomen uit de oorlog. In die hal was ook een uitgang, waar al die Joden destijds in 1942 door naar buiten werden afgevoerd. De directeur heeft later deze uitgang weggehaald en er een gedenkteken geplaatst. Ieder jaar ga ik naar de herdenking bij het monument, vlakbij de IJpleinschool. De fabriek staat er niet meer, maar we mogen niet vergeten wat er gebeurd is. Hier heb ik ook nog een boek waar meer dan 100.00 namen in staan van Joodse mensen die vermoord zijn. En daar staat dus ook mijn vriendje Dapie in. Het is geen vrolijk verhaal, maar het hoort bij de geschiedenis. Ik krijg het idee dat sommige volwassenen niet nadenken, het gaat vaak over macht en gelijk hebben. Maar wat schieten we ermee op? We krijgen er alleen maar een hoop narigheid van.’

Oorlog in je buurt – Ria Schiffler. foto en © Yvonne Witte
Oorlog in je buurt – Ria Schiffler. foto en © Yvonne Witte

Contact


Heb je een vraag aan ons? Wilt u meedoen als verteller, als basisschool, of een bijdrage leveren door een interview te begeleiden? Neem contact op, we helpen graag verder.

Christine: +31 6 816 834 18

NL41 TRIO 0254 753892